بازارهای مالی، مهم‌ترین مسیر سرمایه گذاران برای معامله هستند. در این بازارها از شرکت‌های سرمایه گذاری بزرگ گرفته تا مؤسسات، بانک‌ها، بیمه و معامله گران شخصی فعال هستند. اگر شما به فعالیت در بازارهای مالی علاقه‌مند هستید ما در ادامه مهم‌ترین بازارهای مالی را به شما معرفی خواهیم کرد. با ما همراه شوید.

نقش و اهمیت بازارهای مالی

بازارهای مالی در واقع بسترهای اقتصادی هستند که در آن‌ها انواع جفت ارز، اوراق بهادار، سهام، اوراق قرضه، کالا و… خرید و فروش می‌شود. در این بازارها خریداران و فروشندگان بر اساس عرضه و تقاضا به یکدیگر متصل می‌شوند و به فعالیت می‌پردازند که بیشتر نقض سفته‌بازی و تعیین قیمت در بازار را دارند. بازارهای مالی بخش بسیار مهمی از اقتصاد هر کشور محسوب می‌شوند و از زمانی که این بازارها به صورت بین‌المللی شده‌اند. هر فرد در هر نقطه از جهان می‌تواند در بازار هر کشوری که می‌خواهد سرمایه گذاری کند.
در این بین تریدرهای شخصی نیز هستند که با هدف کسب سود به معامله در این بازارها می‌پردازند، در واقع معامله گران می‌خواهند در قیمت‌های پایین اقدام به خرید کنند و در قیمت‌های بالاتر دارایی را بفروشند. معامله گران در بازارهای مالی از استراتژی‌های مختلفی استفاده می‌کنند که در نهایت همگی آن‌ها به صورت سفته‌بازی می‌باشد و تقریباً معامله گران روزانه به دنبال دریافت فیزیکی کالاها نیستند. البته با توجه به اینکه در بازارهای مالی، غول‌های سرمایه گذاری فعال هستند، باید حتماً مدیریت ریسک به بهترین شکل ممکن رعایت شود. بازارهای مالی نقد شوندگی بسیار بالایی دارند و در هر ساعت از شبانه روز می‌توان نمادها را نقد کرد.

بازار فارکس (Forex)

بازار فارکس که به آن FX یا Foreign Exchange نیز گفته می‌شود، یک بازار فرابورس OTC بین‌المللی است که به صورت 24 ساعته از دوشنبه تا جمعه باز است. در این بازار نمادهای معاملاتی شامل ارز (پول کشورها) هستند که به صورت “دربرابر” یکدیگر معامله می‌شوند. یعنی مثلاً نماد Eur/Usd یکی از نمادها بازار فارکس است و به معنای معامله ارزش EUR در برابر USD است. همین مدل سبب شده است تا بازار دوطرفه باشد، یعنی در هر دو جهت خرید و فروش بتوانید در بازار معامله کنید که این مسئله یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های بازار فارکس است. مکانیزم قیمت‌گذاری در این بازار شامل اسپرد خرید/فروش، عمق دفتر سفارشات و لغزش (slippage) است و ابزارهای اصلی معاملات عبارت‌اند از بازار اسپات، قراردادهای فوروارد و سوآپ ارزی، آپشن‌ها و مشتقات ساختاری. از دیگر ویژگی‌های بازار فارکس امکان استفاده از اهرم یا لوریج است. لوریج درواقع پولی است که کارگزاری به کاربر قرض می‌دهد که معامله‌گر بتواند با حجم بالای سرمایه معامله کنند. به طور کلی بازار فارکس بخصوص برای کاربران ایرانی مهم‌ترین بازار مالی جهان است که به آن دسترسی دارند. همچنین بسیاری از بروکرها به‌جز نمادهای فارکس، برخی از نمادهای ارز دیجیتال، سهام، شاخص و … را نیز به کاربران خود ارائه می‌کنند.

بازار کالا (Commodity Market)

بازار کالا دارای نمادهایی از کالاهای فیزیکی مانند محصولات کشاورزی (گندم، سویا، قهوه) انرژی (نفت و گاز) فلزات گرانبها (طلا، نقره) و… است که هم توسط تولید کنندگان و مصرف کنندگان معامله می‌شود و هم توسط سفته بازان. این بازار از دو بخش اصلی تشکیل شده است. یکی به نام بازار نقدی Spot که در آن کالا به صورت فیزیکی رد و بدل می‌شود و دیگری بازار مشتقه که قراردادهای آتی و اختیار معامله مبتنی بر آن کالاها را پوشش می‌دهد. این بازار در بورس‌های معتبر جهانی مانند CME و ICE نیز فهرست شده‌اند و مورد معامله قرار می‌گیرند.
برخی از معامله گران کالا از قراردادهای Future فیوچرز برای هج کردن و پوشش ریسک یا سفته‌بازی استفاده می‌کنند. قرارداد آتی کالا، توافقی استاندارد برای خرید یا فروش مقدار معینی از یک کالا در آینده به قیمتی مشخص است. این قراردادها به تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان امکان می‌دهد که خود را در برابر نوسانات قیمت محافظت کنند (هجینگ) یا از تغییر جهت قیمت‌ها سود ببرند (سفته‌بازی). مثلاً در صنایعی مثل خطوط هوایی، برای مصون بودن در برابر افزایش قیمت سود، از قراردادهای آتی نفت استفاده می‌کنند. البته کاربران بازارهای فارکس نیز در برخی از بروکرها امکان معامله روی نمادهای Commodity را دارند که به صورت سفته‌بازی انجام می‌شود و نه کالای تحویلی.

بازار اوراق قرضه (Bond Market)

یکی دیگر از بازارهای مهم مالی در جهان، اوراق قرضه است که توسط دولت‌ها و شرکت‌ها منتشر و معامله می‌شود. به طور کلی دولت‌ها اوراق قرضه منتشر می‌کنند، تا از طریق آن بتوانند سرمایه جذاب کنند و شرایط بازار را تغیر دهند. معامله گران نیز می‌توانند روی ارزش این اوراق معامله انجام دهند. ارزش اوراق قرضه رابطه معکوسی با نرخ بهره بازار دارد. زمانی که نرخ بهره در بازار افزایش پیدا کند، ارزش اوراق قرضه کاهش می‌باید و همین رابطه نیز برعکس عمل می‌کند. در مقابل، اوراق قرضه دولتی ایالات‌متحده (Treasuries) از ریسک نکول بسیار پایینی برخوردارند و در نتیجه بازده آن‌ها بسیار کمتر است. همچنین برخی از معامله گران حرفه‌ای نیز از اختلاف بین ریسک و بازدهی اوراق قرضه اقدام به کسب سود می‌کنند. به طور کلی معامله روی اوراق قرضه بسیار سخت است و مستلزم آن است که کاربران تسلط بالایی روی بازار و حوزه اقتصادی داشته باشند.

مطلب پیشنهادی: مفهوم مارجین چیست و در فارکس چه کاربردی دارد؟

بازار مشتقه (Derivatives Market)

بازار مشتقه به انواع قراردادهای مالی گفته می‌شود که ارزش آن‌ها وابسته به چند دارایی پایه است. در واقع قراردادهای مشتقه، قراردادی بین دو یا چند طرف هستند که قیمت آن بر اساس ارزش دارایی پایه‌ای مانند سهام، اوراق قرضه، کالا، ارز یا نرخ بهره تعیین می‌شود. انواع اصلی ابزارهای مشتقه عبارت‌اند از قراردادهای آتی (Futures)، قراردادهای پیش‌خرید (Forwards)، قراردادهای اختیار معامله (Options) و سوآپ‌ها. برای نمونه، قرارداد آتی قراردادی استاندارد است که دو طرف را ملزم می‌کند مقدار مشخصی از یک دارایی را در زمان معین و قیمت تعیین‌شده معامله کنند. اختیار معامله، برخلاف تعهد قرارداد آتی، به دارنده حق (نه الزام) خرید یا فروش دارایی پایه را در آینده می‌دهد. سوآپ‌ها نیز قراردادهایی هستند که شامل تبادل جریان‌های نقدی مانند بهره بین طرفین می‌شود. این ابزارها در صرافی‌های بزرگ جهانی (مانند بورس شیکاگو – CME – برای قراردادهای آتی) و نیز بازارهای فرابورس مورد معامله قرار می‌گیرند به طور کلی، ابزارهای مشتقه‌ به معامله‌گران اجازه می‌دهند تا ریسک را مدیریت کرده یا از نوسانات قیمت در دارایی‌های مختلف (سهام، کالا، ارز، اوراق قرضه و غیره) استفاده کنند.

جمع ‌بندی

به طور کلی برای سرمایه گذاران و معامله گران خرد و کلان، بازارهای مالی زیادی در جهان وجود دارد که می‌توانند در آن‌ها معامله کنند. البته بیشتر کاربران ایران برای دسترسی به این بازارها باید از بروکرهای فارکس استفاده کنند. کارگزاری EpicPips انواع نمادهای معاملاتی فارکس، سهام، فلزات، کالاها، شاخص‌ها و برخی از اوراق قرضه را به صورت نمادهای قابل معامله در فارکس ارائه می‌کند که با ثبت نام در این بروکر می‌توانید روی آن‌ها معامله کنید.