سواپ یکی از هزینه‌های معاملاتی مهم است که روی تریدهای بلند مدتی که بیش از یک روز باز بمانند محاسبه می‌شود. سواپ می‌تواند مثبت یا منفی باشد و از آنجا که یک مسئله مهم در مدیریت مالی است، ما قصد داریم سواپ را به صورت کامل برای شما شرح داده و شما را با این مفهوم آشنا کنیم.

سوآپ چیست؟

سواپ یا RoleOve به تفاوت نرخ بهره بانک مرکزی میان دو ارز گفته می‌شود و به محاسبه آن پس از بسته شدن کندل روزانه یا همان بازار نیویورک مربوط است. هرچند که ممکن است در دیدگاه اول سواپ کمی پیچیده باشد اما مفهوم بسیار ساده‌ای است که آن را توضیح خواهیم داد. فرض کنید شما یک معامله‌گر فارکس هستید، اگر معاملات خود را قبل از بسته شدن سشن نیویورک یا همان کندل روزانه ببندید، شامل پرداخت سواپ نمی‌شوید، اما اگر معامله شما بعد از بسته شدن کندل روزانه همچنان بازبماند چه یک شب چه چند شب یا چندین ماه، به ازای هر شب، مبلغ سواپ که همان تفاوت نرخ بهره بانک مرکزی میان دو ارز درگیر در معامله است برای شما محاسبه می‌شود. مثلاً اگر در Eur/Usd یک معامله باز داشته باشید، پس از نیمه‌شب، تفاوت نرخ بهره Eur و Usd بر مبنای معامله‌ای که بازکرده‌اید محاسبه می‌شود. البته سواپ هم می‌تواند مثبت باشد و هم منفی که سایر جزییات آن را در ادامه توضیح خواهیم داد.

انواع سواپ فارکس منفی و مثبت چیست؟

همان‌طور که گفتیم بازار فارکس یک بازار دو طرفه است. یعنی هر نماد معاملاتی در فارکس به صورت هم‌زمان در حال ترید روی دو ارز و ارزش آن‌ها در برابر یکدیگر هستند. اگر محاسبه سواپ در نهایت به عدد مثبتی منجر شود به آن سواپ مثبت گفته می‌شود که به صورت پول نقد به حساب شما اضافه خواهد شد. اما اگر نرخ بهره بین دو ارز منفی محاسبه شود، آن میزان از حساب شما کسر می‌شود.

سواپ مثبت
وقتی ارزی که می‌خرید (یا در معامله لانگ داری) نرخ بهره‌اش بیشتر از ارزی باشه که می‌فروشید.
یعنی اختلاف نرخ بهره به نفع شما باشد.
سواپ منفی
وقتی ارزی که می‌خرید نرخ بهره‌اش کمتر از ارزی باشه که می‌فروشید.
یعنی اختلاف نرخ بهره به ضرر شما است.

فرمول محاسبه سواپ

سواپ یک فرمول کلی دارد که براساس آن نرخ محاسبه می‌شود، البته شما نیازی به محاسبه سواپ ندارید و خود سیستم آن را محاسبه خواهد کرد اما به طور کلی فرمول سواپ به شکل زیر است:

Swap=(Lot×Contract Size×(Interest RateBase−Interest RateQuote))365×1Exchange RateSwap = \frac{(Lot \times Contract\ Size \times (Interest\ Rate_{Base} – Interest\ Rate_{Quote}))}{365} \times \frac{1}{Exchange\ Rate}Swap=365(Lot×Contract Size×(Interest RateBase−Interest RateQuote))×Exchange Rate1

تعریف متغیرها:

Lot: حجم معامله (مثلاً 1 لات = 100,000 واحد ارز پایه).
Contract Size: اندازه قرارداد استاندارد (برای فارکس معمولاً 100,000 واحد).
Interest Rate Base: نرخ بهره ارز پایه (ارزی که سمت چپ جفت ‌ارز).
Interest Rate Quote: نرخ بهره ارز مظنه (سمت راست جفت ‌ارز).
Exchange Rate: نرخ تبدیل جفت‌ارز در زمان محاسبه.
365: برای محاسبه روزانه (گاهی 360 هم استفاده می‌شود بسته به بروکر دارد).

مثال عددی

فرض کن جفت‌ارز EUR/USD رو معامله می‌کنیم.

حجم معامله: 1 لات (100,000 یورو)
نرخ بهره اروپا (EUR): 4%
نرخ بهره آمریکا (USD): 5.25%
نرخ لحظه‌ای EUR/USD = 1.1000

اگر معامله خرید (Buy EUR/USD) باشد:

یعنی ما یورو می‌خریم و دلار می‌فروشیم. پس باید بهره یورو را بگیریم و بهره دلار را پرداخت کنیم.

Swap=100,000×(0.04−0.0525)365×11.1000Swap = \frac{100,000 \times (0.04 – 0.0525)}{365} \times \frac{1}{1.1000}Swap=365100,000×(0.04−0.0525)×1.10001 Swap=100,000×(−0.0125)365×1.1000Swap = \frac{100,000 \times (-0.0125)}{365 \times 1.1000}Swap=365×1.1000100,000×(−0.0125) Swap≈−3.11 USD per daySwap \approx -3.11 \, \text{USD per day}Swap≈−3.11USD per day

یعنی هر شب برای این معامله حدود 3.11 دلار هزینه (سواپ منفی) می‌دهیم.

اگر معامله فروش (Sell EUR/USD) باشه:

اینجا ما یورو را می‌فروشیم و دلار می‌خریم. پس باید بهره دلار را بگیریم و بهره یورو را پرداخت کنیم.

Swap=100,000×(0.0525−0.04)365×11.1000Swap = \frac{100,000 \times (0.0525 – 0.04)}{365} \times \frac{1}{1.1000}Swap=365100,000×(0.0525−0.04)×1.10001 Swap=100,000×0.0125365×1.1000Swap = \frac{100,000 \times 0.0125}{365 \times 1.1000}Swap=365×1.1000100,000×0.0125 Swap≈+3.11 USD per daySwap \approx +3.11 \, \text{USD per day}Swap≈+3.11USD per day

اینجا معامله‌گر هر شب 3.11 دلار دریافت (سواپ مثبت) خواهد داشت. البته ماشین حساب‌هایی نیز برای محاسبه سواپ پیش از رخ دادن آن وجود دارد که می‌توانید قبل از شروع معاملات خود آن را محاسبه کنید.

انواع استراتژی معاملاتی سوآپ در فارکس

در نگاه اول شاید سواپ ساده به نظر برسد اما خودش می‌تواند یک استراتژی معاملاتی باشد، بسیاری از معامله‌گران یا شرکت‌ها هستند که از این مسئله برای کسب سود از روش‌های مختلف استفاده می‌کنند. به همین دلیل ما در ادامه استراتژی‌های معاملاتی مختلف را برای شما مورد بررسی قرار خواهیم داد که میتوانید از طریق آنها به معاملاتی بپردازید که سودی بر مبنای سواپ برای شما داشته باشد.

استراتژی معاملات انتقالی

در میان استراتژی‌های فارکس، Carry Trade جایگاه ویژه‌ای دارد. این شیوه مبتنی بر کسب درآمد از شکاف میان نرخ‌های بهره است. به این ترتیب که معامله‌گر ارزی با نرخ بهره پایین را می‌فروشد یا از آن وام می‌گیرد و در مقابل، ارزی با نرخ بهره بالاتر خریداری می‌کند. سود یا زیان این استراتژی به میزان اختلاف نرخ بهره میان ارزهای یک جفت بستگی دارد. بروکرها در پایان هر روز معاملاتی، این اختلاف را تسویه می‌کنند. در حالتی که ارز پایه نرخ بهره کمتر از ارز مظنه داشته باشد، تریدر باید تفاوت را بپردازد، اما در شرایط برعکس، این اختلاف به نفع او تمام خواهد شد.

استراتژی سوئینگ تریدینگ

سوئینگ تریدینگ (Swing Trading) یکی از استراتژی‌های رایج در بازار فارکس است که بیشتر برای معاملات میان‌مدت و بلندمدت به کار گرفته می‌شود. اساس این روش بر استفاده از نوسانات قیمتی بازار است؛ یعنی معامله‌گر تلاش می‌کند حرکات رفت و برگشتی قیمت را شناسایی کرده و از آن‌ها سود بگیرد.

در این سبک معاملاتی، سرمایه‌گذاران معمولاً با تحلیل روندها و نقاط بازگشت احتمالی، وارد خرید یا فروش یک جفت‌ارز یا دارایی مالی می‌شوند. علاوه بر تحلیل تکنیکال، بهره‌گیری از تحلیل بنیادی نیز نقش مهمی در موفقیت این استراتژی دارد، چرا که داده‌های اقتصادی و اخبار کلان می‌توانند مسیر حرکت بازار را برای روزها یا حتی هفته‌ها تحت تأثیر قرار دهند.

یکی از ویژگی‌های برجسته سوئینگ تریدینگ این است که تنها به بازار فارکس محدود نمی‌شود؛ بلکه در بازارهای دیگر مانند سهام، کالاها و حتی ارزهای دیجیتال نیز کاربرد دارد. همین انعطاف‌پذیری باعث شده تا بسیاری از معامله‌گران این روش را به عنوان رویکرد اصلی خود در سرمایه‌گذاری انتخاب کنند.

استراتژی پوزیشن تریدینگ

پوزیشن تریدینگ (Position Trading) یکی دیگر از استراتژی‌های مرتبط با سوآپ در بازار فارکس است که رویکردی بلندمدت دارد. در این روش، معامله‌گر ممکن است برای چند ماه یا حتی چند سال در یک موقعیت معاملاتی باقی بماند. تمرکز اصلی این استراتژی نه بر نوسانات کوتاه‌مدت، بلکه بر روندهای بزرگ و تغییرات اساسی بازار است.

در پوزیشن تریدینگ، تحلیل بنیادی اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند؛ زیرا عوامل کلانی همچون نرخ بهره، سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی، شرایط اقتصادی کشورها و رویدادهای جهانی می‌توانند جهت حرکت ارزها را در بازه‌های طولانی تعیین کنند. به همین دلیل، معامله‌گرانی که از این استراتژی استفاده می‌کنند معمولاً نوسانات روزانه یا هفتگی بازار را نادیده می‌گیرند و دیدگاه استراتژیک‌تری اتخاذ می‌کنند.

از سوی دیگر، این روش می‌تواند برای افراد تازه‌وارد نیز گزینه‌ای مناسب باشد؛ زیرا نیاز به رصد لحظه‌به‌لحظه بازار ندارد و فرصت استفاده از مزایای سواپ (چه مثبت و چه منفی) را در طول زمان فراهم می‌کند. به همین خاطر، پوزیشن تریدینگ به عنوان یکی از استراتژی‌های کم‌استرس‌تر و پایدارتر در مقایسه با معاملات کوتاه‌مدت شناخته می‌شود.

استراتژی Swap and Fly

اگر به تحلیل الگوهای کندل‌استیک و هارمونیک مسلط باشید، می‌توانید از استراتژی Swap and Fly به عنوان یک روش جذاب برای کسب درآمد از سواپ در فارکس استفاده کنید. در این شیوه، معامله‌گر جفت‌ارزهایی را انتخاب می‌کند که نسبت سفارش‌ها در آن‌ها تقریباً برابر و در سطح ۱: ۱ باشد.

یکی از نکات مهم در اجرای این استراتژی، استفاده از حد ضرر (Stop Loss) پس از افزایش قیمت است تا ریسک معامله به حداقل برسد. ویژگی اصلی Swap and Fly این است که تمرکز آن بیشتر بر روی دریافت سواپ‌های مثبت است تا سود مستقیم از تغییر قیمت. به همین دلیل، حتی اگر معامله به دلیل فعال شدن حد ضرر بسته شود و از نوسان قیمت سودی نصیب شما نشود، همچنان می‌توانید از بهره ناشی از اختلاف نرخ بهره جفت‌ارزها درآمد کسب کنید.

این استراتژی برای افرادی که دید میان‌مدت و بلندمدت دارند و ترجیح می‌دهند با تکیه‌بر اختلاف نرخ بهره به سود برسند، می‌تواند روشی کارآمد و پایدار باشد.

نکات عملی برای معامله‌گران بلندمدت

اگر شما می‌خواهید به صورت یک معامله‌گر حرفه‌ای از سواپ استفاده کنید، نکات مهمی وجود دارد که باید به در صورت اینکه یک معامله‌گر بلند مدت هستید، حتماً به نکات زیر توجه کنید:

همیشه در نظر داشته باشید که نرخ بهره را قبل از بسته شدن بازار در نیمه‌شب باید محاسبه کنید.، میزان نرخ‌ها را به روز کنید و محاسبات را نسبت به معامله‌ای که دارید انجام دهید. دقت داشته باشید که در روزهای آخر هفته نرخ سواپ 3 برابر محاسبه می‌شود.
اگر قرار است معامله شما بلند مدت مثلاً بیش از 1 ماه باز بماند، باید در پیش‌بینی‌های خود هزینه سواپ را نیز مد نظر قرار دهید و در استراتژی خود محاسبه کنید. زیرا این هزینه می‌تواند بخش بزرگی از سود شما را از بین ببرد.
از سوآپِ مثبت برای بهره‌برداری مؤثر استفاده کنید ولی ریسک‌های مربوط به unwind ناگهانی را نیز مدیریت کنید. استراتژی‌های carry می‌توانند سودآور باشند اما به شدت در برابر تغییرات روانشناسی بازار و فشار تأمین مالی آسیب‌پذیرند
برای تعدیل کردن ریسک و هزینه‌های سواپ در بلند مدت، می‌توانید از ابزارهای پوششی Hedging استفاده کنید، البته باید هزینه‌های آن را نیز مد نظر قرار دهید.

عوامل مؤثر بر سوآپ در فارکس

سواپ یکی از هزینه‌های معاملاتی بسیار مهم است که البته نرخ و میزان آن به عوامل مختلفی بستگی دارد، برای اینکه بتوانید درک بهتری از سواپ داشته باشید، باید این موارد را بدانید که شامل نکات زیر است.

بروکر: ممکن است در برخی از بروکرها به علت نوع بروکر، نرخ سواپ کمی متفاوت باشد.
نوع معامله: نوع معامله از خرید یا فروش، یکی از مهم‌ترین عامل تأثیرگذار بر سواپ است.
نماد: نماد معاملاتی و ارزهای موجود در آن را می‌توان تقریباً مهم‌ترین عامل تعیین نرخ سواپ دانست.
زمان: طول مدت باز بودن سواپ نیز یک مسئله مهم و حیاطی است زیرا نرخ سواپ براساس آن محاسبه می‌شود.
ارزش پیپ: ارزش هر پیپ در نمادهای معاملاتی مختلف نیز می‌تواند روی نرخ و محاسبه سواپ تأثیرگذار باشد.

لغو سواپ یا سواپ فری (SWAP-FREE)

سواپ فری کردن، یک اپشن است که برخی از بروکرها روی برخی از حساب‌های معاملاتی خود ارائه می‌دهند. سواپ فری به معنای لغو محاسبه سواپ است و بیشتر کاربران مسلمان به دلیل شرایط شرعی که در دین خود دارند می‌خواهند از آن استفاده کنند. اگر می‌خواهید حساب اسلامی یا بدون سواپ داشته باشید باید حتماً قبل از ثبت نام در بروکر از موجود بودن این گزینه مطلع شوید. دقت داشته باشید که برخی از بروکرها بابت ارائه حساب سواپ فری، یک کمیسیون ثابت را از شما می‌گیرند.

سواپ سه گانه چیست؟

تسویه اصلی در بازار فارکسی سه روزه است، یعنی 3 روز زمان می‌برد تا یک دور کامل تسویه در بازار رخ دهد، به همین دلیل زمانی که شما یک معامله باز در روز چهارشنبه داشته باشی، حتی اگر روز پنج‌شنبه آن معامله را ببندید، مشاهده خواهید کرد که سواپ تقریباً برای سه روز یا سه برابر برای شما محاسبه می‌شود. چون تسویه واقعی شما در فارکس به روزهای تعطیل شنبه و یکشنبه می‌رسد و هزینه نگهداری برای تمامی این روزها محاسبه می‌گردد. پس هنگام معاملات دقت کنید که بهتر است قبل از روز چهارشنبه شب، معاملات باز خود را ببندید، اما اگر مجبور به باز گذاشتن معاملات خود هستید باید حتماً میزان سواپ را در برنامه مدیریت مالی خود لحاظ کنید.

جمع بندی

در این مقاله آموختید که سواپ چیست، چه فرمولی دارد و چگونه کار می‌کند. به صورت خلاصه باید گفت که سواپ یا همان رول آور، به محاسبه اختلاف بهره بین دو بانک مرکزی گفته می‌شود که آن جفت ارزها را معامله می‌کنید. سواپ می‌تواند هم مثبت باشد و هم منفی، همچنین نرخ سواپ در روز چهارشنبه چون به تعطیلات آخر هفته برخورد می‌کند، 3 برابر محاسبه می‌شود. به طور کلی معامله‌گران بلند مدت که بیش از یک روز تریدهای خود را باز نگه می‌دارند، باید حتماً هزینه‌های سواپ را در مدیریت مالی خود لحاظ کنند.